Van’da hizmet anlamında şimdiye kadar yapılması gerektiği halde yapılamayanlara şöyle bir göz atmakta fayda var sanırım, çünkü yapılması “zor” gibi gözüken bazı şeyler istendiğinde, yapılabiliyor.  

Mesela Akdamar Adası’ndaki tatlı su meselesi…

Akdamar Adası bin yıllardır Van Gölü’nde var, ama sorumluluk anlamında, Cumhuriyet dönemini baz aldığımızda, Akdamar Adası, Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte Van, şehir olalı beri var. 

Ne var ki Van şehir olalı beri de, yaklaşık 95 yıldır, adada bir damla tatlı su olmadı hiç ve kimse buraya su götürme zahmetinde bulunmadı, ne merkez düşündü bunu, ne yerel…

Tabi adada su olmayınca da, Van’da, özellikle inanç turizmi açısından yerli ve yabancı turizme en müsait yer olan Akdamar Adası’ndaki badem ağaçları ve yeşillik, sadece yağmur yağdığında nefes alabiliyor, yağmadığında da Van’da en erken Akdamar’a sonbahar geliyor.

Su olmayınca ağaçlar sönükleşiyor, erken sararıyor, yaprak döküyor ve çoğu ağacın dalları daha sonbahara varmadan kuruyor. 
Ve ayrıca tatlı su, burayı ziyaret edenleri de ilgilendiriyor, çünkü uzun bir yolculuktan sonra adaya çıkılınca dönüş öyle erken olmuyor, burada saatlerce kalınıyor ve adaya çıkanlar mutlaka beraberlerinde su götürmek zorunda kalıyor, ne kadar su taşıyabiliyorlarsa tabi…

Bu sene ise, Van Su ve Kanalizasyon İdaresi, “Kıbrıs Modeli” ile adaya su götürüyor, borular su altına döşendi, işlemlerin Kasım ayında tamamlanması bekleniyor, ada tatlı suya kavuşacak, gerçi bir yaz mevsiminde daha adadaki bademleri kuruttuk ama hiç değilse bu yapılan, 95 yıldır yapılmayanlara bir örnek teşkil edecek.

Van turizmi adına belki gecikmiş, ama iyi bir gelişme.

Peki, Van’ın, Akdamar Adası’nın tatlı su sorunu benzeri daha ne gibi yapılması mümkün, ama şimdiye kadar ertelenen sorunu var?

Bu cümleyi okuyan yetkililer, mutlaka ilk başta Arıtma Tesisleri’nden söz edeceğimi içinden geçirmiştir, bundan eminim… 

Evet, ilk olarak Arıtma Tesisleri diyelim.

Dikkat edin “Arıtma Tesisi” demiyorum, “Arıtma Tesisleri” diyorum.

Yani meselemiz, sadece İskele Mahallesi’nde yeni temeli atılan Arıtma Tesisi falan değildir, tüm bir havzada, Erciş, Adilcevaz, Ahlat, Tatvan, Gevaş, Edremit ilçelerinde de Arıtma Tesisleri’nin olması gerekiyor ki, Van Gölü kirlenmesin!

Yani bu mesele, aynı zamanda Bitlis’in de meselesi…

95 yılı geçtim, çünkü çocukluğumuzda İskele sahilinde suda yüzerdik, bir dönem Van Gölü, gözlük camı kadar temiz ve berraktı, ama nüfuslar arttıktan ve yerleşim yerlerinin kanalizasyon atıkları ve evsel atıklar göle aktıktan bu yana, -ki bu en az 40 yıla tekabül eder- İskele sahilindeki yüzde 30’luk kapasiteli tesis dışında, neden Van Gölü’nün dört bir yanına Arıtma Tesisleri yapılamamıştır?

Şu anda İskele sahilinde temeli atılan bir tane var, hakikaten şimdiye kadar neden diğer bölgelerde de Van Gölü arıtma tesisleri ile koruma altına alınmadı, Akdamar Adası’na su götürmek kadar zor muydu?

İskele’de bugün, yüksek kapasitede arıtma yapacak tesis yapılabildiğine göre, demek ki şimdiye kadar hem İskele’de, hem de diğer bölgelerde yapılabilirdi, ama yapılmamış..!

Tabi her seçim dönemi sözler verildiğini de hatırlatalım bu arada, üstelik sorun kendini his ettirdiği günden bu yana…

Bir diğer konumuz, Şehir Çöplüğü…

Bilmem dramatize etmeme gerek var mı, zaten yeterince dram üretiyor mübarek, yanından geçen bir daha geçmemeye ahdediyor.

Bununla ilgili, “geri dönüşüm” sözlerini, “modern depo” sözlerini çok duyarız, ama neredeyse Katar devleti nüfusuna yaklaşan Van’ın çöp meselesini 95 yıldır demek ki dert edinen kimse olmamış!

Şimdi gündemde bir proje var, bakalım Akdamar Adası’na su götürme kolaylığında olacak mı?

Üçüncüsüne gelelim, sınır kapısı sorunu; ticaret, turizm, ekonomi yani…

İran ile sınır kapımızı bir türlü açamadık, Kapıköy Sınır Kapısı’ndan söz ediyorum, hani belki yarın diğer gün açılır, ama İran ile ticari ilişkilere geçtiğimiz Şah döneminden bu yana bu kapıyı da, ülkenin diğer tüm kapıları kolaylığında açamadıysak bugüne dek, acaba nedir sorun..?

Ve yarın açtığımızda, demek ki bu mümkünmüş..!

Çarpık kentleşme, köy-kent görünümü, trafik karmaşası ve daha birçok sorunu dile getirmiyorum bile, sadece bu üç başlık yeter de artar örnekleme açısından… 

O zaman yapılması mümkün olup da şimdiye kadar yapılmayanların, neden yapılmadığını sormak da sanırım Vanlının, Bitlislinin hakkı!