Van esnafının son bir iki yıldır “İranlı turist” umudu vardı, turizmin aniden durduğu Van’da aniden bir şahlanma da olmuştu, Vanlılar gökte turist ararken, hemen yanı başlarında bir ışık belirmişti.
Her gün yüzlerce, hatta bazen binlerce turist kente akın edince esnafın morali düzelmiş, hatta sırf İranlı turistler için AVM, otel, rezidans, eğlence mekanları, İran yemekleri yapan lokantalar şeklinde yatırım bile yapmışlardı.
Sanatçılar, etkinlikler, konserler derken, çarşı merkezine baktığınız zaman Van, İran’ın bir kentine dönmüştü.
Bu heyecana katkı babından, bir dönem turistin mumla arandığı Van’da bir turizm bürosu bile açıldı.
Ne var ki esnafın, hepimizin sevinci kursağında kaldı, bir sabah uyanan İranlı siyasetçilerin aklına yurtdışına çıkacak vatandaşının harçlarına zam uygulamak geldi.
Hani zam da öyle böyle bir zam değil, adeta kimse ülkeden çıkmasın diye alınmış tedbiri çağrıştıran türden bir zam.
Yüzde 1000.
O zamana kadar gümrüklerden alınan 20 TL harç parası, bir nefeste 200 TL’ye çıkarıldı.
Ve aniden ülkeden çıkışlar durdu.
Avrupalıyı geçiyoruz, Van’da şimdi mumla İranlı turist arıyoruz, ara ki bulabilesin.
Bir turizm kenti olan Van’da önemli bir gelir kapısı olan turizmin uzun yıllar durması, 2011’de yaşanan depremlerin kent ekonomisine olumsuz etkisi, kentteki istihdam alanlarının yetersizliği ile tarım ve hayvancılıktaki sıkıntılar İran üzerinden gerçekleşen ve daha çok ekonomik ağırlıklı olan turizm esnafın oldukça yüzünü güldürmüştü, ama geldiğimiz nokta şimdi bu.
Yeniden başa döndük ve Van’da turist hak getire.
Tabi esnafta umut tükenmez, esnaf şimdi kendine yeni bir umut üretmiş durumda…
Nedir o?
Ramazan bayramı dolayısıyla okkalı bir alışveriş yapabilirse, işler bir nebze yoluna girer, hele iki ay sonra Kurban bayramı da var…
Bu belki size afakî gibi gelebilir, ama işin aslı bu, çoğu esnafın şu anda gözü, ramazan alışverişinde elde edeceği gelirde.
Sadece esnaf da değil, çıkın ramazan piyasasına, şu anda her köşe başında birileri bir şeyler satıyor, işçi, memur, öğrenci, kadınlar, çocuklar, emekliler, engelliler, herkes…
Bayrama iki-üç gün kala sabahlara kadar satışlar sürer, sokaklarda yatılır.
Başka bir yerde bir bayram vesilesiyle bu kadar satış yapan bir kitle var mı bilmiyorum, ama galiba bu biraz da, ilimizde vatandaşımızın içinde bulunduğu durumu izah ediyor.
Sohbetlerde, İran konusunda Vanlıların yetkililere şu sorusu oluyor genelde:
“Neler yaptınız, İran ile ilgili bir girişiminiz oldu mu?” diye.
Aslında bu aşamada yetkili ne kadar etkide bulunabilir bir ülkenin siyasi ve ekonomik kararına, ancak kentteki diğer ekonomik tedbirler konusunda sanırım daha kolay müdahil olunabilir.
Yabancı turizmi teşvik gibi, yabancı turizm önünde varsa engeller bunları törpülemek gibi…
Ya da daha kalıcı önlem olması babından istihdamı artıran yatırımlara ağırlık vermek, tarım ve hayvancılığı yeniden cazip hale getirmek ve bu yöndeki teşvikleri artırmak gibi…
Anlayacağınız umudu artırmak gerekiyor, İran yolu ve bayramlar yetmiyor!
|