Van Balığının göç serüveni devam ediyor.

15 Nisan tarihi tahmin ediliyordu tatlı sulara doğru göç olayı için ancak bu yıl biraz daha gecikmeli gerçekleşti balığın göçü.

Tekrar etmek gerekirse, tescillenmiş ismiyle ‘İnci Kefali’, ancak Van’da yaşayan çoğu kimsenin gönlünden geçen ismiyle ‘Van Balığı’, gölün sodalı ve tuzlu suyunda çoğalamadığı için her yıl takriben 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arasında, göle akan tatlı derelere doğru göç eder.

Suyun akış hızına ve engellere aldırmadan derelerin akış yönünün tersine giden balıklar, sürüklenmemesi için yumurtalarını kayalıklara ve kuytulara bırakır.

Bu zorunlu ve bir o kadar da zorlu üreme olayı yine takriben 15 Temmuz’da son bulur ve zamanla çatlayan yumurtalardan üreyen milyonlarca yavru balık, tatlı suda daha fazla kalması mümkün olmadığı için yaşam alanı olan Van Gölü’ne doğru, anne balıktan daha zahmetsiz bir şekilde göç eder.

Ve kısa sürede farklı derelerden gelen yavru balıklarla göl balıkla dolar.

Ancak göl kıyısındaki bazı derelerde su debisi konusunda bazen sıkıntı yaşanabiliyor; bu derelerden biri de Akköprü Deresi.

Akköprü Deresi’nin en büyük özelliği ise, havzada nüfusun en yoğun olduğu bir bölgede, Van şehir merkezinin içinden geçiyor olması.

Bu sayede göz önünde gerçekleşen bu harika göç olayı, ayrıca bir seyir zevki de oluşturuyor. 

Derenin bir başka özelliği ise, belki bu tüm dereler için de geçerli, yağışların az olduğu yıllarda su debisi erken düşüyor.

Belki yağışların etkisinin yanına kenarda köşede tarla, bağ-bahçe sulamak için dereden kanal açanları da ekleyebiliriz ancak Akköprü Deresi’nde böyle bir sorun var mı, doğrusu benim değil, ama mutlaka yetkililerin vardır bu konuda bir bilgisi…

Bu sene de Akköprü Deresi’nde su debisi erken düştü.

Balıklar adeta çıplak kaldı.

İzleyenlerin içi burkuldu.

Balıkları izleyenlerden biri de Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, oldu.

Sanırım kendisinin de bu durum karşısında içi burkuldu;

Ki…

Hemen harekete geçti ve Devler Su İşleri (DSİ) yetkilileriyle görüştü, dereye mutlaka su aktarılması gerektiğini, aksine bir balık katliamının yaşanacağını bildirdi.

DSİ yetkilileri de, zaman kaybetmeden, duyarlılık göstererek, dereye yeteri miktarda su aktarımını sağladı, balıklar şu an mutlu.

İzleyenler de mutlu.

Bunun için, başta Mustafa hoca olmak üzere, katkısı olanlara teşekkür etmek gerekiyor. 

Tabi her deneyimin bir refleksi de olmalı diye düşünüyorum, Akköprü Deresi’ndeki su debisinin önümüzdeki sene de aynı akıbete uğramaması için şimdiden bir planlama yapılabilir mi, ek önlemler düşünülebilir mi?

“Eldeki imkânlar seferber edilerek kurumlar bazında neler yapılabilir?” diye bir tartışma yürütülebilir mi?

Bunlar olursa, eminim tabiatın Van’a olan yegane hediyesi, dünya teki balıklarımız mutlu göçecek, mutlu dönecek!

Biz de evlerimizin penceresinden, ya da dere kıyısına giderek izlerken mutlu olacağız.